Kleine wint van grote zorgverzekeraar

Verzekerden hadden tot 1 februari 2015 weer de mogelijkheid over te stappen naar een andere zorgverzekeraar. Ruim 1,2 miljoen Nederlanders, ofwel 7,5% van de verzekerden koos voor een andere zorgverzekeraar. De mobiliteit is iets toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Vooral de kleine zorgverzekeraars (minder dan 1 miljoen verzekerden) hebben dit jaar gewonnen.

De reclamebestedingen van de zorgverzekeraars zijn dit jaar met 25% fors gestegen tot 72 miljoen euro. Echter, hoge reclame-uitgaven blijken niet garant te staan voor verzekerdenwinst. De zorgverzekeraars met de minst concurrerende premie hebben verzekerden verloren. Ook dit jaar is de populariteit van restitutie en internet-/ budgetpolissen verder toegenomen ten koste van de traditionele natura/combinatiepolissen. Dit resulteerde voor het eerst in een daling van het aantal collectief verzekerden, zowel bij werkgevers- als gelegenheidscollectiviteiten. Dit blijkt uit het jaarlijkse mobiliteitsonderzoek van BS Health Consultancy.

De gemiddelde betaalde nominale jaarpremie voor de basisverzekering, inclusief eventuele collectiviteitskortingen, steeg dit jaar met circa 60 euro tot ongeveer 1.160 euro. Dit is een stijging van ruim 5%, maar minder sterk dan eerder verwacht van het Ministerie van VWS. In september 2014 verwachtte zij een stijging van 110 euro ofwel 10%. Zorgverzekeraars met de minst concurrerende premiestellingen hebben verzekerden verloren.

Voor het eerst sinds de invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006 is sprake van een daling van het aantal collectief verzekerden dat een collectiviteitskorting ontvangt. De collectiviteitsgraad is afgenomen tot 69%. Vorig jaar was dit nog 71%. Het aantal collectief verzekerden is afgenomen door een daling bij zowel werkgevers- als gelegenheidscollectiviteiten, zoals (patiënten)verenigingen, vakbonden en sociale diensten. De groei van het aantal individueel verzekerden met een goedkope (internet/budget)polis kan een verklaring zijn voor deze daling. Dergelijke polissen vormen een financieel aantrekkelijk alternatief voor de traditionele (natura/combinatie)polis met collectiviteitskorting.

In 2015 is het aandeel verzekerden met een aanvullende verzekering met 83% gelijk gebleven aan vorig jaar. De eerder ingezette daling van het aantal verzekerden met een aanvullende verzekering lijkt niet door te zetten. Wel blijft het beeld bestaan dat individueel verzekerden minder vaak een aanvullende zorgverzekering afsluiten dan collectief verzekerden. Van de collectief verzekerden heeft in 2015 circa 89% een aanvullende zorgverzekering. Voor de individueel verzekerden bedraagt dit percentage 71%.

Het aantal verzekerden dat premiekorting ontvangt, omdat zij hebben gekozen voor een vrijwillig eigen risico, steeg dit jaar tot 11%. Vorig jaar koos nog 10% van de verzekerden voor een vrijwillig eigen risico van 100, 200, 300, 400 of 500 euro, bovenop het verplichte eigen risico van 375 euro.

In het afgelopen commerciële seizoen stegen de reclamebestedingen van de zorgverzekeraars fors, met 25% tot 72 miljoen euro. Ook nu zijn de meeste reclamegelden uitgegeven in november en december. Televisie blijft het mediumkanaal waaraan de meeste reclamegelden worden uitgegeven, circa 50%. Vervolgens de uitgaven via internet (online display advertising), met 28%. De grote zorgverzekeraars hebben een aandeel van 94% in de totale reclamebestedingen. Niet alle zorgverzekeraars met relatief veel reclame-uitgaven zagen het aantal verzekerden toenemen. De zorgverzekeraar die relatief het meeste reclamegeld per verzekerde besteedde (12 euro per verzekerde) daalde in het aantal verzekerden. De twee zorgverzekeraars die het minste hebben uitgegeven aan reclame per verzekerde hebben netto relatief de meeste verzekerden gewonnen. Gemiddeld hebben de zorgverzekeraars circa 4,30 euro per verzekerde uitgegeven aan reclame.

Doordat de instroom van nieuwe verzekerden groter is dan de uitstroom van verzekerden neemt het totaal aantal verzekerden via het indirecte kanaal met circa 3% licht toe. Onder het indirecte kanaal vallen assurantietussenpersonen, banken, makelaars en volmachten. Ook het totaal aantal verzekerden dat is verzekerd via vergelijkingssites -waarvoor door de zorgverzekeraar provisie moet worden afgedragen- is gestegen met ongeveer 10%.

Met de populaire relatief goedkope internet/budgetpolissen halen zorgverzekeraars met name jonge, gezonde verzekerden binnen. Minister Schippers wil met haar nieuwe plannen dat zorgverzekeraars zich meer gaan richten op ouderen en chronisch zieken en polissen voor deze doelgroep gaan aanbieden met een lager verplicht eigen risico wanneer gebruik wordt gemaakt van gecontracteerd zorgaanbod. Om als zorgverzekeraars dergelijke polissen te kunnen aanbieden is de zorginkoop een kritische succesfactor. Ook los van deze polissen wordt zorginkoop in toenemende mate van cruciaal belang om in de zorgverzekeringsmarkt een concurrerende zorgpremie neer te kunnen zetten. Circa 95% van de bedrijfskosten van een zorgverzekeraar hebben immers betrekking op zorgkosten (schadelast) en maakt het als zorgverzekeraar noodzakelijk om een duidelijke visie en strategie te ontwikkelen ten aanzien van de zorginkoop.