Banken investeren onverminderd in bedrijven die leverden aan Syrië

Nederlandse banken en pensioenfondsen investeren onverminderd ruim 300 miljoen euro in twee bedrijven die omstreden communicatieapparatuur leverden aan Syrië. Dit blijkt uit nieuw onderzoek in opdracht van IKV Pax Christi en Oxfam Novib, precies een half jaar nadat de twee organisaties de investeringen van Nederlandse banken en pensioenfondsen in het Italiaanse Finmeccanica en Amerikaanse NetApp aan het licht brachten. Tot nu toe hebben gesprekken tussen financiële instellingen en deze bedrijven niets concreets opgeleverd.
Uit het nieuwe onderzoek, uitgevoerd door economisch onderzoeksbureau Profundo, blijkt dat vrijwel geen van de onderzochte financiële instellingen haar investeringsbeleid op bedrijven die wapens en/of communicatiemiddelen verkopen aan dictaturen, het afgelopen halfjaar nog heeft aangescherpt. Een aantal financiële instellingen is weliswaar in gesprek gegaan met één of beide bedrijven, maar geen enkele instelling heeft hieruit concrete resultaten kunnen melden.
"Banken en pensioenfondsen moeten stoppen met investeringen in bedrijven die niet verantwoordelijk bezig zijn" stelt Roos Boer van IKV Pax Christi, "Het is goed als ze bedrijven aanspreken op hun gedrag maar als dit geen concrete resultaten oplevert, is zo'n gesprek niet meer dan een wassen neus. Als een bedrijf weigert om binnen enkele maanden garanties te geven dat het geen gevoelige apparatuur of wapens meer zal leveren aan dictators, moeten investeringen van de hand gedaan worden. Bedrijven, banken en pensioenfondsen moeten niet wachten tot de overheid hen hiertoe dwingt maar zèlf hun verantwoordelijkheid nemen."
Vijftien Nederlandse financiële instellingen investeren in het Italiaanse bedrijf Finmeccanica en/of het Amerikaanse NetApp, namelijk de bankgroepen Aegon, Delta Lloyd, ING en ABN Amro en de pensioenfondsen ABP, bpfBOUW, Medische Specialisten, Metaal en Techniek (PMT), PNO Media, Metalektro (PME), Grafische Bedrijven (PGB), Spoorwegpensioenfonds, Pensioenfonds voor Huisartsen (SPH), Pensioenfonds Zorg & Welzijn (PfZW) en Shell Pensioenfonds.
Op Spoorwegpensioenfonds na, dat vanwege haar wapenbeleid niet meer in Finmeccanica investeert, heeft geen enkele andere financiële instelling haar relaties met één of beide bedrijven verbroken. Aegon, dat dit in juli beloofde te zullen doen, heeft haar beleid vooralsnog niet gewijzigd. ING, dat in juli toezegde haar beleid opnieuw te zullen bekijken en indien nodig aan te passen, heeft haar beleid eveneens niet aangescherpt. In reactie op het huidige onderzoek heeft Delta Lloyd nieuw beleid aangekondigd en heeft PNO Media laten weten nieuw beleid op omstreden regimes te hebben ingevoerd, maar dit heeft enkel betrekking op staatsobligaties. ABP, bpfBOUW, Aegon, ING, Pensioenfonds Medisch Specialisten, Pensioenfonds voor de Metalektro, Pensioenfonds Metaal & Techniek en Pensioenfonds Zorg en Welzijn zeggen naar aanleiding van ons onderzoek in juli 2012 in gesprek te zijn met Finmeccanica en/of Netapp. Pensioenfonds Huisartsen en Shell Pensioenfonds verleenden geen medewerking aan het nieuwe onderzoek.
Een dochterbedrijf van Finmeccania leverde in mei 2011 - twee maanden nadat de volksopstand uitbrak - radioapparatuur aan de Syrische politie. In mei 2012 is de Amerikaanse overheid een onderzoek gestart naar leverantie van een dataopslagsysteem, onderdeel van een omvangrijk internetcontrolesysteem, door NetApp aan Syrië.
"Het zou getuigen van daadwerkelijke maatschappelijke verantwoordelijkheid als banken en pensioenfondsen niet alleen zouden reageren op bepaalde voorbeelden, maar ook structureel hun beleid aanscherpen op bedrijven die wapens of communicatieapparatuur leveren aan dictaturen," stelt Peter Ras van Oxfam Novib.