'Banken schuiven MKB-loket weer open'

Het handelsakkoord tussen de EU en de VS maakt een einde aan veel onzekerheid, maar een 15%-tarief vergroot de kwetsbaarheid van de Nederlandse economie. “Deze deal verzacht zeker niet de pijn van Nederlandse MKB-bedrijven die te maken hebben met winstdruk en stijgende kosten”, stelt Dirkjan Takke, directeur van NLInvesteert, het grootste financieringsplatform voor het MKB. “Eén lichtpunt: De grote Nederlandse banken zetten hun kredietloket weer open, na jarenlange beperkingen.”

Hybride financiering zoals NLInvesteert die met behulp van particuliere investeerders aan het MKB verstrekt, is de laatste jaren steeds belangrijker geworden. Een belangrijke verklaring was de terugtrekkende beweging van banken die door regelgeving steeds minder risico willen dragen. Kredietloketten gingen op een kiertje, waardoor het voor MKB-ondernemers steeds lastiger werd om hun bedrijf te financieren. 

Takke: “We zien nu een duidelijke omslag, ook in onze eigen transacties. Waar in 2023 en 2024 bij zo’n 30% van de door ons geregisseerde financiering een bank betrokken was, is dat dit jaar gestegen naar ongeveer 50%. Dat is een hele forse toename. We zien banken daarmee steeds vaker bijdragen in onze financieringsmix.”

Takke ziet de ontwikkeling bij alle drie de grote Nederlandse banken. “Niet alleen staat het loket verder open, de banken bieden ook nog eens scherpe rentes. Voor ons is dat een positieve ontwikkeling omdat we ondernemers een goede oplossing willen bieden: financiering van hun groeiambitie tegen gunstige voorwaarden. Het liefst wil je een bank altijd aan boord hebben bij een financieringspakket – naast investeerders en andere financiers – vanwege de lagere, bancaire rentes. Dat lijkt nu weer vaker mogelijk te worden.”

De MKB-financier vraagt zich wel af of het open loket bij de banken een blijvertje is. “Mogelijk willen banken hun marktaandeel veiligstellen, nu non-bancaire financiers inmiddels goed zijn voor 25% van het jaarlijkse leningenvolume. Tegelijkertijd is het een opmerkelijke ontwikkeling gezien de huidige onzekerheden. Of dit echt een trendbreuk is, daarover heb ik wel wat twijfels”, aldus Takke.

Het nieuwste onderzoek van accountantsvereniging SRA liegt er niet om: het Nederlandse MKB verkeert in zwaar weer. De gemiddelde omzetstijging van 3,4% in 2024 komt nauwelijks boven de inflatie van dat jaar uit, de winstmarges staan onder druk door hogere loonkosten. Door achterblijvende investeringen verliezen mkb’ers concurrentievermogen.

Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) van begin juli waren al even alarmerend. Exporterende bedrijven in Nederland maken zich vrijwel unaniem zorgen over de wereldwijde conflicten over handelstarieven. 

Takke: “In mei dit jaar schreven we al dat de onzekerheid rond de handelstarieven zou doorsijpelen naar de reële economie. Deze vormen een extra uitdaging voor MKB-bedrijven die al worstelen met hogere loonkosten. De huidige deal met Trump brengt duidelijkheid, maar zal samen met de hogere vaste lasten van bedrijven hard doorwerken in de economie. De geest is wat dat betreft uit de fles.”

Takke adviseert bedrijven nog scherper op de kosten te letten en te investeren in automatisering. “Dat vergroot je veerkracht en helpt je om concurrerend te blijven, zelfs wanneer importheffingen spelen. En tot slot: blijf vernieuwen. Hoe unieker en waardevoller jouw product, hoe lastiger het voor klanten wordt om over te stappen naar een andere aanbieder.”

MKB-bedrijven kunnen risico’s verder beheersen door hun omzet over meer landen te spreiden. “Indien mogelijk natuurlijk. In dat geval ben je niet direct een belangrijk deel van je omzet kwijt als de importtarieven van een land ineens fors stijgen”, aldus Takke.