2 op de 5 Nederlanders beseffen niet dat rood staan een vorm van lenen is

Bijna twee op de vijf Nederlandse consumenten realiseren zich niet dat rood staan een vorm van krediet is. Dat blijkt uit een nieuw onderzoeksrapport van marktonderzoeksbureau Dynata, in opdracht van neobank Klarna. De uitkomsten tonen aan dat traditionele kredietvormen zoals roodstand en creditcards nog altijd breed worden gebruikt - met name door oudere generaties - maar dat volledig inzicht in deze vormen van krediet vaak ontbreekt.

Hoewel het publieke debat over krediet zich vaak richt op nieuwe vormen zoals ‘achteraf betalen’, laat het onderzoek zien dat verwarring en onduidelijkheid ook veel optreedt bij traditionele kredietvormen. Met name roodstand als kredietvorm blijkt op gebied van transparantie en kosteninzicht tekort te schieten. Dat is schrijnend, want met rentetarieven tot de wettelijke maximumrente van 14% is roodstand een van de duurste vormen van lenen. Ter vergelijking: ‘buy now, pay later’-diensten hanteren doorgaans rentevrije termijnen en hanteren duidelijke, begrensde kosten bij te late betaling.

Het bewustzijn dat roodstand een vorm van krediet is, is vooral laag onder oudere generaties, ondanks dat zij er het vaakst gebruik van maken: slechts 43% van de Babyboomers en 55 procent van Generatie X ziet roodstand als krediet, tegenover 81 procent van de Millennials en 61 procent van Generatie Z. Dat maakt het des te zorgwekkender dat het juist de oudere consumenten zijn die het vaakst rood staan: 75 procent van de Babyboomers en 73 procent van Generatie X heeft ooit gebruikgemaakt van roodstand, tegenover slechts 34% van Generatie Z.

Slechts 27 procent  van de Nederlanders weet precies wat rood staan hen kost. Een kwart (24%) geeft aan geen enkel idee te hebben van de kosten. Ook hier is de generatiekloof zichtbaar: slechts 19 procent van de Babyboomers weet hoeveel ze betalen, tegenover 41 procent  van de Millennials.

Slechts 15 procent  van de consumenten heeft een positief beeld van roodstand. Ter vergelijking: 28% staat positief tegenover achteraf betalen (‘buy now, pay later’), wat wijst op een bredere erkenning van de voordelen ervan, zoals hogere transparantie en voorspelbare kosten.

De bevindingen uit dit rapport wijzen op een bredere realiteit: het debat over financiële risico’s richt zich vaak op nieuwe, onbekendere producten, terwijl ouderwetse, veel gebruikte vormen van krediet onderbelicht blijven, ondanks hun hogere kosten en grotere financiële risico’s. Roodstand en creditcards zijn diep verankerd in ons consumentengedrag, maar komen in veel mindere mate aan bod in discussies over transparantie, regulering of financiële educatie. Om problematische schulden terug te dringen en gezondere financiële gewoonten te stimuleren, is het belangrijk niet alleen aandacht te hebben voor het nieuwe producten, maar ook voor het vertrouwde.